IT volwassenheid: Maslow vs Nolan!

Beste Hans H.,

Ken je de piramide van Maslow? Deze beschrijft de behoefte van jou en van mij in een aantal logisch opvolgende stappen. Eerst wil je te eten hebben, daarna wil je zekerheid en veiligheid, om toe te komen aan sociaal contact, om vervolgens jezelf te ontwikkelen. En nee, je kunt geen stappen overslaan. Voorbeeld: je gaat niet gezellig met vrienden op stap terwijl je enorme honger hebt. Dit snapt iedereen, behalve als het over automatiseren gaat.

Daar hebben we ook een piramide, maar nu van Nolan. Deze beschrijft in zes stappen de volwassenheid stadia waar een organisatie doorheen moet. Het begint met een Adidas netwerk, via MS-office, naar een eiland app omgeving. Hierna volgt een geïntegreerd totaal systeem en managementinformatie. Het hoogste niveau is een beslissing ondersteunend systeem. Ook hier is sprake van een duidelijke hiërarchie. Iedere groeistap in IT volwassenheid brengt een organisatie naar een hoger productiviteitsniveau.

Net als de sociale laag bij Maslow, moet je bij Nolan eigenlijk minimaal de integratie laag (stap 4) hebben bereikt om goed te kunnen samenwerken in de keten. Je wilt je klanten immers goede en juiste data aanbieden en een dialoog kunnen aangaan die ‘van buiten naar binnen’ is bedacht. Door de jaren heen zijn er door softwarehuizen gelukkig genoeg oplossingen bedacht om een vervoerder of verlader met automatiseren te helpen. Denk bijvoorbeeld aan een ESB (Enterprise Service Bus), een digitaal stekkerblok om interne en externe systemen met elkaar te verbinden. Hierdoor is de eerste stap naar ketensamenwerking makkelijk gezet!

Zowel voor vervoerders als verladers zie ik nog veel verbeterpotentieel. Veel voorkomende vergissingen die ik ben tegen gekomen:

• Klanten portaal op een deeloplossing
• Advanced planning oplossing ter vervanging van een Excel planning omgeving
• Control tower op een gedesintegreerd applicatie landschap

Als je wilt overstappen van een MS office omgeving, waar je alles met Excel, Word en email gewend bent te doen, naar een volledig geïntegreerde ERP wereld, kun je weinig steun van je gebruikers verwachten. Het is gewoonweg een te grote stap. Wil je dat je binnen je organisatie genoeg draagvlak krijgt, geef je gebruikers dan de kans om zich mee te ontwikkelen met de Nolan piramide. De tijd dat de beste chauffeur planner werd is voorbij. Het opleidingsniveau bij logistiek dienstverleners zien we duidelijk groeien. Meer HBO’ers en universitair opgeleiden. Dat geldt niet alleen voor de IT-afdeling, maar ook voor het management en de eindgebruikers. Een hoger productiviteitsniveau kun je alleen behalen met stapsgewijze groei in zowel IT volwassenheid als team samenstelling.

Groet,
Hans Ketterings

Beste Hans K.,

Goede beeldvorming die piramides. Ook ik moest groeien met IT. Toen ik begin jaren tachtig na de zomervakantie op school kwam bleek er een computerlokaal te zijn gecreëerd vol personal computers. Dit was bijzonder genoeg alleen bestemd voor de leerlingen met een VWO B pakket, Richard Nolan zou ze alsnog moeten aanklagen! De gedachte was kennelijk dat de ware programmeurs zich bevonden onder de B klanten, maar super users zijn we toch echt allemaal geworden. Een A klant, zoals ik, moest de autodidactische tour op en met veel trial & error ben ik als user gekomen tot waar ik nu ben.

Dit leerproces zette zich professioneel voort, toen ik mijn eerste baantje in de scheepvaart kreeg. Daar was een heus mainframe in gebruik en alle cognossementen en manifesten uit China werden overgetypt in het Softpak systeem, zodat we deze konden printen en toevoegen aan de Generale Verklaring, het inklaringsdocument. Zo’n proces is nu niet meer voor te stellen als ik zie waar bedrijven in 2020 staan met hun IT volwassenheid.

Toch kom ik vandaag de dag nog steeds bedrijven tegen waar de supply chain voor een groot gedeelte wordt gemanaged door Outlook en Excel. Dat is herkenbaar en een niet geheel verrassende situatie. Vaak omdat dit prima werkt, tot groei zorgt dat dit proces aan alle kanten gaat kraken. Dan is een volgende stap naar een geïntegreerd IT systeem groot en lastig intern te verkopen. IT kost nou eenmaal tijd en geld en levert op korte termijn niks op. Vanuit mijn ervaring is mijn advies dan ook om tijd te nemen om na te denken en de stappen te plannen om structureel naar IT volwassenheid toe te groeien.

Een piramide liet zich lastig bouwen en het proces koste zo’n 20 à 30 jaar. Ook een kwestie van tijd nemen, heel goed plannen en geen ad hoc besluiten.

Groet,
Hans Hulsinga