Scrum is geen Agile

Wat is agile?

Als Nederlanders moeten we een beetje gniffelen als een Engelssprekende moet toegeven dat er geen goede vertaling is voor ‘gezellig’. Voor het woord ‘agile’ of ‘agility’ is dat het omgekeerde: eigenlijk is er geen woord in het Nederlands dat ‘agile’ goed kan vangen.

Het woord agile vertalen naar het Nederlands levert iets op als vlug, lenig, rap, behendig, etc. Als we die woorden gebruiken om agile in projecten mee aan te duiden krijgen we heel vreemde resultaten: “De ontwikkeling van de nieuwe app gaan we op basis van vlug doen”. Dat klinkt toch heel anders dan “op basis van agile doen”.

De woorden lenig en behendig geven dan al beter aan hoe dat in een project kan plaats vinden. Na iedere stap in een project bekijken we of we dichter bij het doel zijn gekomen en wat de handigste volgende stap is. Die volgende stap kan een heel andere richting zijn dan de vorige stap, dat vereist een lenig team om direct te kunnen (om)schakelen.

Agile is een doel-gericht proces, niet zozeer doel-zoekend proces. Een team een opdracht geven om iets te verbeteren is nou niet de basis voor succesvol agile. Beter is het de verwachte uitkomsten te beschrijven in termen van een te verwachten business resultaat. Dit is duidelijk anders dan bij de traditionele aanpak, daar is in de meeste gevallen het resultaat gegeven als een product.

Doel-middel-verwisseling

Het essentiële verschil tussen een product als doel of een business resultaat als doel is gebaseerd op doel-middel-verwisseling. Een organisatie heeft een bepaald doel voor ogen, bijvoorbeeld verhogen van de klant loyaliteit. Om die hogere loyaliteit te bereiken kiest men bijvoorbeeld om een nieuwe app te ontwikkelen. Het team dat daarmee aan de gang gaat heeft dus als doel de app te realiseren. Dit is waar de verwisseling optreedt: de app is van middel tot doel verworden.

Zelfsturende teams

Om goed op een agile manier te kunnen werken is het noodzakelijk dat het team zelfsturend is. Het team kan dat alleen als zij volledig begrijpt wat het uiteindelijke doel is waar het team aan werkt. Een zelfsturend agile team met als doel ‘een mooie applicatie maken voor loyale klanten’ heeft heel andere overwegingen dan een zelfsturende agile team met als doel ‘de klant loyaliteit te verhogen’. Het tweede team zal geneigd zijn keuzes te maken die de business doelstellingen ondersteunen, terwijl het eerste team meer de prioriteit zal leggen op een mooie app. De doelen van de beide teams staan niet haaks op elkaar, maar op essentiële momenten zal het tweede team keuzes maken die direct bijdragen aan de business doelstellingen en het eerste team zal kiezen voor een functionelere app.

Betekent dat dan dat ieder zelfsturend agile team maar kan doen wat zij vinden dat goed is? Natuurlijk heeft een agile team een grote mate van vrijheid nodig om effectief te kunnen opereren, echter het management, architectuur of business moet de kaders aangeven waarbinnen het team kan acteren, eigenlijk net als dat geldt voor andere teams binnen een organisatie.

Ten opzichte van traditionele projectteam is er wel een typisch verschil. Traditioneel is het de projectleider die de verantwoordelijkheid heeft voor het project en hij maakt dan ook de meeste keuzes.

En scrum dan?

Scrum is een methode die helpt om bepaalde processen binnen een agile team te organiseren. Globaal kan je scrum zien als de bureaucratie voor agile. Een team dat scrum gaat toepassen in de hoop of verwachting op die manier agile te gaan werken moet ik helaas teleurstellen. Natuurlijk, omdat scrum andere processen en rollen voorschrijft dan in de traditionelere methoden ontstaat er een nieuwe teamdynamiek en dat geeft een ander gevoel. Alleen is dat andere gevoel niet hetzelfde als agile zijn. Ik heb op scrum gebaseerde projecten gezien die meer rigide waren dan sommige van de traditionele projecten.

Scrum zonder agile

Er is niets op tegen om op basis van alleen scrum projecten uit te voeren en als daarmee de gewenste resultaten gehaald worden dan is dat prima. Indien de scrum aanpak echter geen betere resultaten oplevert dan de traditionele manier, dan kan de perceptie ontstaan dat het aan scrum ligt en dus ook aan agile. Noodzakelijke stappen naar een goede agile aanpak kunnen hierdoor geblokkeerd raken.

Eerst agile, dan scrum

Het beste is om te voorkomen dat scrum synoniem wordt van de agile aanpak. Mijn advies is dan ook om eerst de mensen binnen een organisatie kennis te laten maken met de agile manier van denken en werken. Als duidelijk is wat agile inhoudt, dan is de scrum adoptie nog maar een kleine stap.

Wat zijn de beste stappen richting agile voor uw organisatie?  UC data helpt u graag met het helder krijgen van de mogelijk- en onmogelijkheden van agile werken, al dan niet in combinatie met scrum.

Ludi is Agile specialist en heeft veel ervaring met het uitvoer van projecten volgens de Agile methodiek. Vragen over dit onderwerp? Neem even contact op met Ludi!